“Ondernemen is tegenwoordig makkelijker dan ooit” schrijft Ernst-Jan Pfauth in de Nrc Next van 22 februari 2013 in ‘Verbeter de wereld, begin een bedrijf’. De tijd is absoluut zeer kansrijk voor ondernemende mensen. Maar om van student naar een gelukkige ondernemer te komen, heb je naast tools en internet, ook andere vaardigheden nodig. Het wordt tijd dat ook universiteiten dat gaan beseffen.
Bijna wekelijks krijg ik een mail van een net afgestudeerde, gemotiveerde enthousiasteling. Of ik ‘goeie’ mensen kan gebruiken. Jazeker, ik heb genoeg werk. Maar ik ben niet in de positie deze jonge mensen een vast inkomen te garanderen. En onbetaalde stages kun je ook niet blijven verkopen. Ik nodig iedereen uit voor een kop koffie. Omdat het me boeit wat hen beweegt, hoe ze naar de wereld kijken en wat er speelt. Omdat ik ze een duwtje in de rug wil geven. Een half jaar reageren op open sollicitaties samen met honderden lotgenoten. Daarvan raakt zelfs de meest gemotiveerde jongere zijn drive kwijt.
Steeds vaker gaat het over groeiende jeugdwerkeloosheid in Nederland. De tijd dat jongeren met een diploma via een rode loper bij een werkgever werden binnengehaald is echt al een tijd geleden. En of dat ooit weer zo zal zijn, is de vraag. Jongeren kiezen voor bijbaantjes onder hun niveau, doen onbetaalde stages, gaan een extra studie doen of op wereldreis. Niet helemaal wat ze verwacht hadden.
Ik mis in de zinvolle (maatschappelijke) discussie over jeugdwerkeloosheid een belangrijke partij: de universiteiten. Na jaren van het ontwikkelen van nieuwe studies, niche-vakrichtingen en mooi klinkende opleidingen zouden zij zich toch ergens verantwoordelijk moeten voelen voor al die gedesillusioneerde jongeren. Voor jongeren die jarenlang gestudeerd hebben voor een vak waarin amper mensen nodig zijn. Ook deze jongeren hebben jarenlang gehoord dat als je je best doet je echt een goede baan vindt. Een diploma en motivatie is niet meer genoeg. En daar lopen de jongeren keihard tegenaan.
Op de universiteit zou meer aandacht besteedt moeten worden aan het opbouwen van een netwerk. Je ‘passie’ kennen is niet alleen vaag, maar ook niet voldoende. Ja, ze hebben Facebook en ja, ze hebben daar honderden contacten. Maar ze leren niet na te denken en te experimenteren hoe ze deze contacten kunnen inzetten om verder te komen, nieuwe dingen te ontdekken en op zakelijk gebied kansen te creëren en te grijpen. Hoe ze expert worden van hun vakgebied. Ze zijn gepamperd. Thuis en in de collegebanken.
Ondernemen is fantastisch. Ik weet het uit eigen ervaring. Maar de noodzaak jezelf en je kwaliteiten niet alleen te kennen, maar ook te kunnen inzetten en over te brengen aan anderen zijn vereisten. Dat zijn, naast natuurlijk drive en vakinhoudelijke kennis, noodzakelijke eigenschappen.
Ik ben het met Ernst-Jan eens dat onze generatie niet de schuld bij de ‘hogere instanties’ legt en er het beste van maakt. Bewonderingswaardig en terecht! Maar die ‘hogere instanties’ hebben toch zelf ook oren en ogen? Hoe en wanneer gaan de universiteiten en hogescholen hierin hun verantwoordelijkheid nemen? Hoelang houden ze nog vast aan het sprookje dat studenten die goede cijfers halen daarmee hun eigen toekomst kunnen bepalen?