Universiteiten moeten studenten afleveren die kritisch en zelfstandig zijn, en die weten hoe ze een baan vinden.

De klok slaat 9 uur. Een paar honderd studenten sloffen de grote collegezaal binnen. In de daaropvolgende anderhalf uur praat de professor over theorieën, probleemstellingen en verschillende wetenschappelijke invalshoeken, terwijl de studenten aantekeningen maken, op hun telefoon spelen, of met gesloten ogen op de collegebank hangen. Zo zag een hoorcollege eruit toen wij begonnen met studeren, nu zeven en veertien jaar geleden, en zo ziet een hoorcollege er nog steeds uit.

Het zal voor iedereen duidelijk zijn dat de arbeidsmarkt van 2013 in geen enkel opzicht hetzelfde is als de arbeidsmarkt van 1999. Waarom het onderwijs dan wel?

Uit het meest recente Onderwijsverslag (2010/2011) van de Onderwijsinspectie blijkt dat studenten andere behoeften hebben in het onderwijs, dan wat zij nu krijgen. WO-studenten geven aan het contact met de beroepspraktijk te missen en willen meer praktische vaardigheden. Werkgevers van nu zoeken pro-actieve, zelfstandige en vooral hands-on slimmeriken. Universiteiten zouden er goed aan doen om beter naar hun studenten te luisteren en eindelijk in te zien dat de studenten gelijk hebben.

Opnieuw vormgeven van het onderwijs

Het gaat om het opnieuw vormgeven van de kern van wat je studenten leert. Wat studenten niet wordt geleerd, is hoe je na je studie ook daadwerkelijk een baan vindt. Wat wij ervaren, als jongerenspecialist en jonge werkzoekende, is dat je voor een carrière in en na 2013 niet genoeg hebt aan alleen een diploma. In de huidige arbeidsmarkt moet je ondernemend en proactief zijn. Studenten moeten worden uitgedaagd te discussiëren, te creëren en uit te proberen. Bovendien komen de meeste studenten niet in de wetenschappelijke wereld terecht en zullen zich een leven lang moeten aanpassen aan vraag en aanbod van de markt.

Sociale media benutten

Om een voorbeeld te geven. Netwerken lijkt het magische woord bij het zoeken naar werk tegenwoordig. In een tijd waar er weinig banen zijn, moet je je connecties gebruiken om ergens binnen te komen. Ja, jongeren hebben een prachtig groot netwerk op Facebook, Twitter en Instagram. Maar hoe je net zo’n mooi professioneel netwerk bij elkaar krijgt, dat wordt in geen enkel studieboek behandeld.

We leven in een tijd waar mensen eerder worden ontslagen dan aangenomen, en een recruiter gemiddeld 6 seconden besteedt aan het lezen van een cv. Vanaf de eerste studiedag moeten studenten gewezen worden op het belang van relevante contacten en een professionele identiteit/specialisatie.

Kerntaak van universiteiten

De universiteiten zullen het onderwijs in de kern moeten vernieuwen in plaats van steeds nieuwe hippe studierichtingen op te zetten. Zij hebben een kerntaak waarin creëren, innoveren, netwerken, professionele profilering en ondernemingslust centraal staan.

Een fysieke en virtuele plek waar theorie en praktijk samenkomt. Waar nieuwe ideeën mogen ontstaan. Waar kritisch zijn ten opzichte van het onderwijs en ondernemerschap wordt beloond. Dat zou hoger onderwijs moeten zijn anno 2013!

Over de auteurs:

Michelle Melchers (25) studeerde Sociologie aan de VU en de master Jeugdstudies aan de UU (afgestudeerd in 2010). Zij is momenteel op zoek naar werk.

Paulien Kreutzer (31) studeerde Media- en Cultuur aan de UvA (afgestudeerd in 2005). Zij is momenteel ondernemer en eigenaar van OneTwentyone Jongerenonderzoek.